Sunday 19 April 2015

Rachmaninov, Stravinsky en Gershwin

Rachmaninov, tijdens zijn amerikaansse periode woonde aan de oostkust van de Verenigde Staten. George Gershwin aan de westkust. Gershwin is een veramerikaanste naam voor Gershowitz. De vader van de broers George en Ira was russisch. Er wordt wel eens beweerd dat Gershwin de rechtmatige opvolger is van Rachmaninov. (aldus Theodor W. Adornodat, hetgeen eigenlijk als een kritiek moet worden opgevat) In 1924 woont Rachmaninov met enthousiasme de uitvoering van Rhapsody in Blue van George Gershwin bij. Stravinsky woonde in de buurt van Rachmaninov. toch meden ze elkaar want op muzikaal vlak waren de twee geen vrienden. Op een zomeravond in 1942 belde Rachmaninov aan bij de Stravinsky’s om ze uit te nodigen voor een diner, daarbij preciserende „ we zullen russisch spreken maar niet over muziek.” Stravinsky ging uit beleefdheid de achtste augustus bij hem op bezoek.

Saturday 18 April 2015

W.A. Mozart en de belgische componist François Joseph Gossec

De negenjarige Joeph Gossec gaat bij het Antwerpse kathedraalkoor, en blijft er tot zijn 17 jaar om er klavecimber, viool, compositie en contrapunt te leren. Hij gaat naar Parijs waar hij bij de beroemde Rameau aangenomen als violist. Ondertussen liet hij zijn composities door zijn orkest uitvoeren. OP zijn 26ste, in 1760 schreef hij zijn Missa Pro Defunctis. (Het woord Requiem was in de 18e eeuw niet gebruikelijk in Frankrijk). De jonge Mozart, met zijn vader en zus op reis in Parijs, moet deze mis, die destijds meermaals werd uitgevoerd in Parijs, zeker gehoord hebben. In een latere brief van Mozart aan zijn vader vernonemd hij Gossec als "sein sehr guter Freund". Ook als Mozart met zijn moeder in Parijs verblijft in 1777, kan hij de mis van Gossec bleuisteren. Het verblijf is wel de droevigste periode van zijn leven. Niemand aanvaard hem, geen vaste job, zijn moeder sterft. Als Mozart in 1791 - zijn laatste levensjaar - de bestelling van het Requiem ontvangt, herrinnert hij zichmaar al te goed Gossecs muziek. Liefst een twintigtal voorbeelden van zijn goede vriend Gossec neemt hij in zijn Requiem letterlijk over. Dit is geen plagiaat, maar een eerbetoon aan zijn grootmeester. En de muziekgeschiedenis is er een mooi stuk muziek rijker door geworden.

Wednesday 15 April 2015

R. Schumann en J. Brahms.

Robert Schumann en Johannes Brahms. Johannes Brahms was vriend aan huizes bij de Schumanns. Hij had een oogje op de dochter van Robert Schumann en Clara Wieck. Maar tevergeefs. Robert Schumann was homosexueel. Syfilis was een ongeneeslijke ziekte in die tijd en je werd er knettergek van. Robert Schumann is gestorven zonder nog te weten dat hij zulke mooie muziek had gemaakt. Clara Wieck, zijn echtgenote, was een geëmancipeerde vrouw, wat in die tijd haast onmogelijk was. Clara componeerde en was een heel goede pianiste en is hoogbejaard gerworden. Er was een radicale en een conservatieve stroming in de romantische muziek van die tijd. Brahms zette zich af tegen programmatische muziek, hij was conservatief. Schumann behoorde tot beide stromingen. Schumann was uitgever van een muziekmagazine "Neue Zeitschrift für Musik". Hij erkende als een van de eersten het talent van Chopin, van Brahms en Schubert. Franz Liszt, Hector Berlioz en Richard Wagner behoorden tot de radicale stroming. Zij hebben aan het genre kamermuziek geen bijdrage geleverd. Johannes Brahms, Felix Mendelssohn-Bartholdy, Franz Schubert en ook Schumann wel.

Friday 10 April 2015

Gabriel Fauré en Camille Saint-Saens, de franse traditie.

Gabriel Fauré (1845 - 1924) moest net zoals Beethoven noodgedwongen stoppen met muziek maken wegens doofheid. Hij was een leerling van Camille Saint-Saëns die hem onderricht gaf in compositie. Fauré werd docent compostie aan het conservatorium in Parijs (in 1896). (Hij werd nadien directeur van het conservatorium (1905 - 1920). Maurice Ravel was dan weer een leerling van Fauré. De franse traditie wordt beschreven vanuit drie pijlers: Camille Saint-Saëns, César Franck en Claude Debussy.